13گروه كه در قيامت حسرت ميخورند
روز حسرت
مسأله حسرت و پشيمانى در قيامت، در آيات و روايات متعدّدى بازگو شده است
«وَ لَو انَّ لِى كَرَّةً فَاكُونَ مِنَ المُحسِنينَ» «وَ قَالُوا لَو كُنّا نَسمَعُ أو نَعقِلُ مَا كُنّا فِى اصحَابِ السَّعِيرِ» «يَا وَيلَنا مَن بَعَثَنا مِن مَرْقَدِنا» «وَيَراهُمُ اللّهُ اعمالَهُم حَسَراتٍ» «رَبَّنا ابْصَرنَا وَسَمِعنَا فَارْجَعنا نَعمَلْ صَالِحاً» «رَبَّنا اخْرِجنَا مِنها فَانْ عُدنَا فَانّا ظالِمُونَ» «هَل لَنا مِن شُفَعاءَ» «فَهَل الى مَرَدّ مِن سَبِيلٍ» «رَبَّنا غَلَبَتْ عَلَينَا شِقْوَتُنا» «يَا لَيتَنِى كُنتُ تُراباً»
البتّه همه جا حسرت و ندامت خود را با داد و فرياد اظهار نمىكنند، بلكه (به نظر مىآيد) ابتدا شرمندگى خود را پنهان مىنمايند، «وَاسَرُّوا النَّدامَةَ» ولى كمكم خجالت و ندامت از پنهانى به صورت آشكار و فرياد درمىآيد.
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: «شَرُّ النَّدامَةِ يَومَ القِيامَة»
چه كسانى حسرت مىخورند؟
1- خوبان. روز قيامت حسرت سراسر وجود انسان را فرامىگيرد، حتّى خوبان نيز حسرت مىخورند كه اى كاش در دنيا، اعمال نيك بهتر و بيشترى انجام مىدادند.ان اهل الجنة لا يتحسرون علي شيء فاتهم من الدنيا كتحسرهم علي ساعة مرت بغير ذكر الله
2- پيروان طاغوت. قرآن مىفرمايد: «يَا حَسْرَتى عَلى مَا فَرَّطْتُ فِى جَنبِ اللّهِ» انسان در آن روز مىگويد: دريغا از آنچه در حقّ خدا كوتاهى كردم.
طبق بعضى روايات حسرت در اين آيه مربوط به كسانى است كه رهبران آسمانى و اوصياى پيامبر عليهم السلام را رها كرده و بهدنبال رهبران فاسق رفتند.
3- منكران رسالت. رسول خدا صلى الله عليه و آله به ابوذر فرمود: روز قيامت كسانى كه مقام رسالت مرا قبول نكردند، در حال كورى و كرى و در تاريكىهاى قيامت حاضر مىشوند و مىگويند: واى بر ما به خاطر كوتاهىهايى كه در حقّ خداوند مرتكب شديم!
4- گويندگان بىعمل. امام باقر عليه السلام فرمود: بيشترين حسرت در قيامت از كسانى است كه در كلام وبيان خود از عدالت دم زدند، ولى به آن عمل نكردند.
5- افراد تندرو و افراطى نيز به هنگام قيامت حسرتها دارند. « غررالحكم، «ندم»»
6- جاهلان. گروه ديگرى كه در قيامت حسرت مىخورند كسانى هستند كه توانايى تحصيل علم را داشتهاند، ولى به دنبال فراگيرى آن نرفتهاند. « نهجالفصاحه، حديث 305»
7- عالم بىعمل. كسانى كه مردم به خاطر حرفشنوى آنان اهلبهشت شدند، ولى خودشان به خاطر نداشتن عمل اهل دوزخند. « نهجالفصاحه، حديث 305»
8- اهل همنشينى و مجالستهاى بيهوده. در حديث مىخوانيم: هرگاه گروهى در جلسهاى گرد هم بنشينند و به جاى ياد خدا به حرفهاى بيهوده سرگرم شوند، روز قيامت اين مجلس براى آنان وسيله حسرت خواهد بود. «وسائلالشيعه، ج 4، ص 1180»
9- گناهكاران. در دعا مىخوانيم: «أعُوذُ بِكَ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِى تُورِثُ النَّدَمَ» « سفينةالبحار، «ندم»»
10- رياستطلبان. آنان كه براى رياست دنيا دست و پا و حرص مىزنند، روز قيامت گرفتار حسرتى بزرگ خواهند شد. « معجم احاديث نبوى، ج 6، ص 391»
11- كسانى كه در دنيا توسط دوستان نااهل دچار انحراف شدهاند، در روز قيامت غرق در حسرتند و فرياد مىزنند: «يَا وَيْلَتى لَيْتَنِى لَم اتَّخِذْ فُلاناً خَلِيلًا» واى بر من اى كاش فلانى را براى خودم به عنوان دوست قرار نمىدادم، و از شدت ناراحتى دو دست خود را در دهان گذارده و به دندان مىگيرد و مىگويد: دوست بد مرا از راه خدا دور و منحرف كرد و اى كاش (به جاى دوستى با فلانى،) با رسول خدا راهى پيدا مىكردم. «6»
12- ثروتاندوزان. از جمله افرادى كه در قيامت بسيار حسرت مىخورند، كسانى هستند كه در طول عمر خود اموالى را چه بسا از راه نامشروع بدست آوردند، ولى مهلت بهرهگيرى از آن را نداشته و از دنيا رفتهاند و آن اموال به دست كسانى رسيده است كه آنان در راه خدا خرج كردهاند و بدين وسيله صاحب مال به جهنّم رفته،ولى وارث نيكوكار به بهشت مىرود. « غررالحكم، «خسر»»
امام صادق عليه السلام درباره آيه «وَيَريهمُ اللّهُ اعمالَهُم حَسَراتٍ» «2» فرمود: آيه درمورد كسى است كه در زمان حيات خود، به جمع اموال و ثروتاندوزى پرداخته و به محرومان كمك نكرده است، پس از مرگ او اگر وارثان در راه خير و مسير الهى صرف كنند، تلاش از صاحب مال ولى پاداش براى وارث است، و اگر در راه گناه صرف كنند، باز او با بجاگذاردن اين اموال در دست وارث، گناهكار را يارى كرده- در گناهش نيز شريك است- و سبب ندامت و حسرتش مىگردد. « تفسيرصافى، ج 1، ص 157»
13- آدمكشى، رهاكردن بستگان، نداشتن وصيّت، بىاعتنايى به حقوق مردم و نپرداختن زكات، هر كدام وسيله حسرت در قيامت خواهد بود.
برگرفته شده از menbar1.blog.ir
- امين عامري
- ۰ نظر